Growbox i jego wyposażenie czyli domowa Plantacja w praktyce.

Materiał tylko w celach informacyjnych. Uprawa marihuany i konopi (bez zezwolenia) są w Polsce zakazane, jak i w niektórych innych Państwach. Sprawdź przepisy panujące w Twojej lokalizacji i wymagane zgody aby nie łamać prawa jeżeli chcesz uprawiać rośliny objęte ograniczeniami.

—————-

Aby nasze rośliny zdrowo rosły należy zapewnić im odpowiednie, stabilne warunki życia.

Musimy kontrolować temperaturę i wilgotność powietrza oraz zadbać aby do środka nie dostawało się światło, gdy nasze rośliny ‘śpią’. Dla naszego bezpieczeństwa ważne jest również aby światło nie wydostawało się na zewnątrz, gdy rośliny mają ‘dzień’, oraz aby z naszej plantacji nie wydostawał się zapach.

Najłatwiej kontrolować warunki gdy nasza plantacja jest zamknięta, czy to w pomieszczeniu specjalnie przeznaczonym tylko pod uprawę, czy w namiocioe uprawowym, potocznie zwanym growboxem. Oprócz namiotów, na rynku dostępne są również szafy przygotowane pod uprawę.

Growboxy (namioty/szafy) są przygotowane do podwieszenia lamp, filtrów i wentylatorów. Ich ściany są szczelne aby nie przepuszczać światła ani do wewnątrz ani na zewnątrz, a od środka wyłożone są różnego rodzaju materiałami odbijającymi światło aby w pełni wykorzystać potencjał lamp uprawowych.

Co musi zawierać plantacja?

Oświetlenie czyli zazwyczaj lampy MH, lampy HPS lub nowoczesne lampy LED. Ewentualnie świetlówki CFL, lampy CMH/LEC lub Plazmowe. Lampy muszą pracować określoną ilość czasu na dobę w zależności od fazy w jakiej znajdują się rośliny więc potrzebny będzie również czasowy włącznik/wyłącznik lamp.

Wentylator wyciągający powietrze z filtrem węglowym aby kontrolować temperaturę i eliminować zapach roślin.

Wentylator rozdmuchujący powietrze.

Termometr abyśmy wiedzieli czy nasza wentylacja sprawnie reguluje temperaturę.

Higrometr abyśmy mogli precyzyjniej kontrolować wilgotność powietrza.

W razie konieczności nagrzewnicę powietrze, klimatyzator, nawilżacz powietrza, osuszacz powietrza. W przypadku gdy zmuszeni będziemy zainwestować w te dodatkowe urządzenia warto pomyśleć nad sterownikami, które zgrają ich pracę aby automatycznie utrzymać odpowiednie warunki dla zdrowia naszych roślin.

Doniczki, ziemię i nawozy zawierające substancje odżywcze dla zdrowego rozwoju naszych roślin.

Drobnostki, o których nie możemy zapomnieć to haczyki/linki/łańcuchy do podwieszania lamp, wentylatorów i filtrów powietrza oraz przewody wentylacyjne aby odprowadzać powietrze poza boxa.

Kolejnym krokiem mogą być systemy automatyzujące uprawę – systemy nawadniające glebę lub systemy hydroponiczne do uprawy roślin bez użycia ziemi, ale jeżeli to Twój pierwszy raz to skup się na oświetleniu i wentylacji, nie komplikuj sprawy.

Lampy HPS – High Pressure Sodium

Lampy HPS trafiły na rynek w roku 1964, głównym zastosowaniem było oświetlanie ulic.

Chyba nadal najbardziej popularne lampy na plantacjach roślin, ale ostatnio lampy LED mocno zyskują na popularności.

Lampy HPS są wydajne, a ich barwa światła jest optymalna dla fazy kwitnienia. Bez problemu można jest stosować je przez cały okres uprawy, łącznie z fazą wzrostu roślin.

Lampy MH – Metal Halide

Lampy te dają bardzo jasne, białe światło, najczęściej stosowane są na boiskach i stadionach. Pierwsze stabilnie działające lampy MH powstały w 1962 roku, jednak do powszechnego użytku trafiła kilka dekad później, gdy udało się obniżyć koszty ich produkcji.

W uprawie roślin zazwyczaj stosowane są w fazie wzrostu ze względu na ich barwę światła, a w fazie kwitnienia rośliny trafiają pod lampy HPS.

Lampy MH i HPS mają ten minus że wymagają dodatkowo odbłyśnika i zapłonnika oraz generują wysokie temperatury, co przekłada się na konieczność instalowania mocniejszych systemów wentylacji. Konkurencją są lampy LED, ale ich cena jest kilkukrotnie wyższa niż lamp MH i HPS, oraz wymagają ‘nauczenia’ się danej lampy aby w pełni ją wykorzystać.

Niektórzy stosują równocześnie lampę MH i HPS przez cały okres uprawy aby zapewnić jeszcze lepszą barwę światła dla swoich roślin, jednak większość osób uzyska świetne wyniki korzystając jedynie z lampy HPS.

Przykładowe odległości od szczytów roślin oraz powierzchnia, jaką można optymalnie oświetlić lampą o danej mocy:

MOC	Odległość minumum	Odległość optymalna	Odległość maksimum	Optymalna powierzchnia
150W	20cm	25cm	30cm	0.6m x 0.6m
250W	25cm	30cm	35cm	0.6m x 0.6m do 0.8m x 0.8m
400W	30cm	35cm	48cm	0.9m x 0.9m do 1m x 1m
600W	35cm	41cm	64cm	1m x 1m do 1.2m x 1.2m
1000W	41cm	55cm	79cm	1.2m x 1.2m do 1.5m x 1.5m

Zawsze rób prosty test temperatury aby sprawdzić czy lampy nie są zbyt blisko roślin: umieść rękę, dłonią w dół pod lampą, tuż nad szczytami roślin. Jeżeli po 30 sekundach zaczyna cię parzyć to roślinom też będzie za gorąco. Jeżeli odległość jest optymalna to warto poprawić kontrolę temperatury, aby móc umieścić lampy w odpowiedniej odległości i uzyskiwać maksymlane zbiory.

Im lampy są dalej od roślin, tym większą powierzchnię oświetlą, ale większy dystans to mniej światła, mniesze zbiory i bardziej wyciągjące się w górę rośliny. Jeżeli chcesz oświetlić większą powierzchnię to użyj szerszego odbłyśnika co pozwoli nadal trzymać lampy blisko roślin.

Lampy CMH/LEC – Ceramic Metal Halide/Light Emmiting Ceramic

LEC to zastrzeżona nazwa handlowa, CMH to rodzaj lampy, ale tak wiele osób mówi LEC (jak adidasy na buty sportowe) że w growshopach prawie zawsze tego typu lampy mają oba oznaczenia równocześnie żeby było wiadomo o co chodzi więc CMH, LEC i CMH/LEC to to samo.

Tak jak słońce, tak samo lampy CMH wytwarzają promienie UV-B, co zwiększa produkcję trychomów i poprawia zapach roślin. Szkło blokuje promienie UV-B więc nie stosuj zamkniętych szkłem od spodu odbłyśników przy tych lampach, niech promienie świecą bezpośrednio na rośliny.

Zawsze zakładaj okulary chroniące oczy przed promieniami UV jeżeli używasz tych lamp na swojej plantacji.

Minusem lamp CMH/LEC są niższe plonu niż w przypadku lamp HPS o tej samej mocy, ale dają większy plon niż lampy MH jeżeli używane są podczas fazy kwitnienia.

Innym plusem jest to że ich żywotność jest o wiele dłuższa niż lamp HPS.

Lampy CMH LEC zazwyczaj należy wieszać ok 45-50cm nad roślinami w przypadku lamp o mocy 315W i ok 60-66cm w przypadku lamp o mocy 630W, ale zazwyczaj nie znaczy zawsze więc sprawdź podkładając rękę pod lampę – jeżeli po 30s zaczyna cię parzyć to daj lampę wyżej. Sprawdzaj też zalecenia producenta bo niektóre modele mają sugerowaną odległość nawet 70-90cm od szczytów roślin.

Tak jak lampy MH i HPS, tak samo lampy CMH potrzebują zapłonnika (balastu), ale jest na rynku sporo lamp CMH z wbudowanym balastem co czyni jest wygodniejszymi w użyciu niż lampy z osobnym zapłonnikiem.

Lampy LED

Lampy LED od kilku lat mocno zyskują na popularności. Ich jakość rośnie a ceny maleją. Producenci poprawiają barwę światła i używają lepszych soczewek, co przekłada się na głębszą penetrację światła i większe zbiory.

Lampy LED generują o wiele niższą temperaturę niż lampy HPS więc o wiele łatwiej jest kontrolować warunki uprawy. Z drugiej strony temperatura liści jest niższa więc należy to wziąć pod uwage ustawiając temperarturę i wilgotność powietrza w boxie.

Jakość zbiorów według wielu growerów jest zauważalnie lepsza (moc, smak i zapach).

Nie wymagają zapłonnika, kupujesz, wieszasz, podłączasz do prądu i możesz działać.

Największy minus to cena, dobra lampa potrafi kosztować 300-500 euro przy mocy ok 200W do 1000-2000 euro za lampy o mocy 600W.

Inny minus jest taki że często wymagają zawieszenia ich wyżej nad roślinami niż lampy HPS, co wymaga większej dostępnej wysokości na plantacji, a namioty do uprawy zazwyczaj mają tylko 150-200cm. Nie wynika to z temperatury, która jest niska, ale po prostu z mocy diod led. Problem ten często narasta powoli, tygodniami więc ciężko go od razu zauważyć (liście bardzo powoli stają się żółte, obumierające). Zawsze sprawdzaj zalecenia producenta danej lampy co do optymalnej odległości od roślin. Są już na rynku LEDy, które można wieszać blisko roślin.

Jeszcze jeden minus to że lampa jest lampie nie równa, przy tej samej mocy będą się różnić barwą światła, temperaturą jaką generują, odległością od roślin jakiej wymagają więc każdej lampy LED musisz się uczyć od nowa aby optymalnie ją wykorzystać.

Lampa LED powinna mieć pełne spektrum światła, a nie jak w przestarzałych lampach LED tylko czerwone i niebieskie diody.

Kupując lampę LED zwracaj uwagę na to aby miała pełne spektrum barw oraz na prawdziwą moc. Wielu producentów podaje ‘odpowiednik 600W HPS’. Prawda jest taka że z lampy LED w zależności od modelu i umiejętności można wyciągnąć 0,5-1g z wata, więc chcąc odpowiednik 600W HPS kupuj lampę LED o zbliżonej, prawdziwej mocy – zazwyczaj mają podany parametr Prawdziwy pobór mocy oprócz napisu Odpowiednik xxxW HPS.

Obieg powietrza, filtry i wentylatory czyli kontrola temperatury, wilgotności i neutralizacja zapachu.

Wentylator wyciągający powietrze + filtr węglowy

Są to jedne z ważniejszych rzeczy na naszej plantacji. Pozwalają eliminować zapach oraz kontrolować temperaturę. Oprócz tego rośliny potrzebują świeżego powietrza, przyjmuje się że wentylator powinien wymieniać całe powietrze w boxie przynajmniej raz na 1-2 minuty (niektóre źródła podają jeden raz na 3-5 minut, ale to zazwyczaj za mało żeby utrzymać odpowiednią temperaturę, zawsze lepiej mieć zapas mocy).

Filtr węglowy dołączony do wentylatora zmniejsza jego skuteczność o ok 25%.

Wentylatory mają podaną wydajność w m3/h. Czyli jeżeli mamy box o wymiarach 1.20m x 2.40m x 2.5 m to mamy powierzchnię 7,20 m3. Chcemy wymienić powietrze raz na minutę czyli 60 razy na godzinę więc liczymy 7,2 x 60 = 432 m3 w ciągu godziny. Filtr obniży skuteczność wentylatora więc robimy poprawkę: 432 + 25% = 540m3/h.

Czy wentylator o wydajności 540m3/h nam wystarczy? Do wymiany optymalnej ilości powietrza tak, ale czy do kontroli temperatury tego nie wiemy. Nie wiemy jakich lamp użyjesz, o jakiej mocy i w jakiej ilośc. Nie wiemy gdzie mieszkasz, jakie panują temperatury, jakie temperatury są w pomieszczeniu, w który ustawisz swój namiot/grow box. Będzie stał na strychu w lecie czy w piwnicy w zimie? Musisz brać pod uwagę warunki otoczenia.

Do wentylatora trzeba podpiąć przewód wentylacyjny, który odprowadzi ciepłe powietrze poza pomieszczenie, w którym stoi namiot – droga ta powinna być jak najkrótsza i jak najprostsza. Im dłuższa i bardziej kręta tym większe straty wydajności wentylatora.

Nie chcemy też aby wentylator non stop pracował na maksa, szybciej się zużywa, łatwiej o awarię.

Musisz to wszystko wziąć pod uwagę, jeżeli namiot stoi w chłodnym pomieszczeniu, używasz lampy LED, a tuż obok jest komin, do którego można podpiąć przewód wentylacyjny to zapas mocy nie musi być ogromny. Używasz lamp HPS, w pomieszczeniu jest umiarkowana temperatura, a przewód wentylacyjny ma długą i krętą drogę zanim trafi do okna lub komina to zapas mocy będzie musiał być spory.

Niestety ciężko zgadywać, wiele stron i sklepów mówi kup taki i taki wentylator na taką powierzchnię uprawy i tyle, ale potem może być nieprzyjemna niespodzianka.

Musisz wziąć wszystko pod uwagę robiąc zakupy, a i tak prawdy dowiesz się gdy uruchomisz lampy i wentylację. Lepiej kupić wentylację z zapasem mocy bo zakup słabszego i tym samym tańszego wentylatora może okazać się nie tylko brakiem oszczędności bo będzie trzeba dokupić mocniejszy wentylator ale też stratą czasu to będzie konieczne ściągnięcie za słabego wentylatora i filtra i podłączenie nowego.

Pamiętaj że filtr węglowy też ma podaną wydajność więc jeżeli kupisz za słaby wentylator i filtr to będziesz musiał zmienić oba – ewentualnie możesz dokupić drugi zestaw i podłączyć dodatkowo zamiast ściągać pierwszy. Filtr kupuj o większej mocy niż wentylator żeby miał zapas, jak będzie słabszy niż wentylator to może nie wyrobić i przepuszczać zapach.

Do wentylatora powinno się dokupić sterownik, który będzie mierzył temperaturę i regulował obroty wentylatora, dzięki temu nie będzie pracował na maksa, a jedynie w optymalny sposób. Sterowniki zazwyczaj mają opcję podania minimalnych obrotów, poniżej których nie chcemy schodzić nawet jeżeli temperatura jest niska bo chcemy zachować optymalny napływ świeżego powietrza.

Na rynku jest wiele wentylatorów z opcją ręcznej lub automatycznej regulacji obrotów więc może uda Ci się kupić dwa w jednym, bez konieczności dokupowania sterownika.

Oprócz wentylatora wyciągającego powietrze warto w boxie umieścić (powiesić) wentylatory rozdmuchujące powietrze, co pozwoli uniknąć gorących punktów, które mogą zaszkodzić roślinom. Pozwoli to też lekko ‘bujać’ łodygami, co zdecydowanie je wzmocni.

Sugerowana temperatura i wilgotność powietrza jest podana dalej w tekście – może się okazać że temperatura otaczająca nasz namiot jest na tyle wysoka lub tak niska że mimo wydajnej wentylacji potrzebny będzie klimatyzator lub nagrzewnica powietrza. Również wilgotność powietrza może wymagać dodatkowej regulacji poprzez nawilżacz lub osuszacz powietrza.

Temperatura

Nasze roślinki lubią podobną temperaturę jak my 20-30 °C. W pierwszej fazie (faza wzrostu/faza wegetatywna, lampy 18-20h/dobę) temperatura może być w górnej granicy.

W fazie kwitnienia (lampy 12/dobę, a w przypadku roślin kwitnących automatycznie od początku do końca 18-20h/dobę) optymalna temperatura to 18-26°C.

Temperatura poniżej 15°C może powodować negatywne skutki, nie zawsze zauważalne, ale zbiory mogą być niższe niż w przypadku roślin, które miały optymalne warunki.

W dzień (lampy włączone) utrzymuj temperaturę w górnej granicy, w nocy (lampy wyłączone) utrzymuj w dolnej granicy.

Wilgotność powietrza

W fazie wzrostu może dochodzić do 60%, nie powinna schodzić poniżej 40%.

W fazie kwitnienia powinna być utrzymana na poziomie 40-50%, a w ostatnich tygodniach kwitnienia 40-45%. Zbyt wysoka wilgotność może skończyć się pleśnią na naszych kwiatkach.

Absolutnie koniecznie kup termometr i higrometr – najlepiej dwa w jednym. Możesz kupić elektroniczny z czujnikiem na kablu – zwieś go przy roślinach.

Na rynku dostępne są również urządzenia sterujące równocześnie wentylacją, nagrzewnicami, klimatyzatorami itd… Na pierwszy raz nie musisz inwestować we wszystko na maksa, zacznij od opanowania wentylacji i filtracji powietrza, z czasem, w miarę potrzeb inwestuj w kolejne rozwiązania, jeżeli będzie to miało swoje uzasadnienie.

Czasami zbiory większe o 10% w małym namiocie mogą nie być warte inwestycji w kilka drogich urządzeń i profesjonalne sterowniki.

CO2

Jeżeli powietrze wzbogacone jest o dwutlenek węgla to temperatura powinna być wyższa o ok 5°C, a w przypadku użycia bardzo jasnych lamp jak LED temperatura może być jeszcze wyższa, a przy połączeniu mocnych lamp LED i dwutlenku węgla i niskiej wilgotności powietrza temperatura powinna dochodzić do 35°C.

Nie będziemy się rozpisywać o CO2 bo jest to tekst o podstawowym, minimalnym wyposażeniu, ale wspomnieć można bo pewnie się z tym spotkasz niejednym tekście w internecie.

Informacje co do wilgotności powietrza, termperatury i CO2 w przypadku użycia lamp LED:

• https://www.thriveagritech.com/avoid-this-common-mistake-when-comparing-leds-to-hps/
• https://www.thriveagritech.com/how-is-co2-supplementation-affected-by-converting-to-led-lighting/
• https://www.lumigrow.com/learning-center/blogs/optimize-your-cannabis-grow-for-led-temperature-and-co2-considerations/

Podsumowując na pierwszy raz potrzebujesz:

• szczelnego pomieszczenia/namiotu/boxa
• oświetlenia i sterownika czasowego aby automatycznie włączał lampy na 12-20h/dobę w zależności od fazy w jakiej znajdują się rośliny
• wentylatora wyciągającego powietrze z filtrem węglowym, najlepiej ze sterowaniem obrotami aby łatwiej kontrolować temperaturę
• termometr + higrometr
• wentylator rozdmuchujący powietrze

Dodatkowo, tylko w razie wyraźnej potrzeby:

• klimatyzator
• nawilżacz lub osuszacz powietrza
• profesjonalne sterowniki klimatu
• generator CO2

Gdy już masz plantację, na której jesteś w stanie kontrolować panujące warunki, czas dołożyć doniczki, glebę i nawozy.

Na pierwszy raz nie ma sensu komplikować sprawy i eksperymentować z specjalnymi podłożami do uprawy, systemami hydroponicznymi itd. Wystarczą doniczki, dobra gleba taka jak np. Biobizz Light-Mix, jeden nawóż na fazę wzrostu, jeden nawóz na fazę kwitnienia (np. również marki Biobizz lub BioCanna).

Każdy ma swoje preferencje co do ilości roślin, stąd w internecie znajdziesz bardzo różne sugestie, od 4 roślin na metr kwadratowy w 20-40L doniczkach po 12 roślin w 7-10L doniczkach.

Biorąc pod uwagę różne sugestie myślę że zanim wyrobisz własny styl uprawy to na początek rozsądnie będzie użyć doniczek 10L i między 6 a 9 roślin na metr kwadratowy.

Np. szybsze, mniejsze rośliny 9 na m2, większe, dłużej dojrzewające rośliny 6 na m2.